Portal Prognozno-izveštajne službe zaštite bilja > Kragujevac > Prilozi > Analiza pojave i kretanje populacije Drosophila suzukii u zasadu nektarine u 2020. godini
|
8.12.2020
Na teritoriji koju pokriva RC Kragujevac monitoring azijske voćne mušice (Drosophila suzukii) tokom 2020. godine vršen je na nekoliko punktova i u voćnjacima različitih vrsta osetljivih na napad ove štetočine. Na grafikonu prikazano je kretanje populacije na osnovu ulova iz hranidbenih klopki na punktu Vinča, u zasadu nektarine. Ulovi su pražnjeni iz klopki na nedeljnom nivou, a identifikacija je vršena u laboratoriji PIS-a. Analizom podataka iz tekuće godine, može se utvrditi da je na našoj regiji D.suzukii imala kasniju pojavu što je značilo izostanak ozbiljnijih šteta na terenu.
velika slika
Na ranu pojavu azijske voćne mušice utiče nekoliko faktora. Pre svih, to je temperatura, naročito u periodu prezimljavanja i u rano proleće. Takođe, značajan uticaj ima i relativna vlažnost vazduha, aktivnost prirodnih neprijatelja i svakako nužni uslov jeste prisustvo osetljive faze biljke domaćina. Pomenuta štetočina svoje negativno dejstvo ispoljava time što polaže jaja u plodove voća meke pokožice i koštičavih vrsta koji su u fazi zrenja (od promene boje ploda do potpuno zrelih), čijim sadržajem se larve hrane, pa u slučaju rane pojave štete mogu biti velike. Dakle, od izuzetnog je značaja sa stanovišta štetnosti i pojave ove štetočine period prezimljavanja kao i temperature u proleće, ali i veličina populacije, koja kao posledica ovih i drugih faktora, dočeka period zrenja najvećeg dela plodova u sezoni. Budući da prezimljava imago, on mora imati obezbeđeno skrovište i izvor hrane u nepovoljnom periodu godine, a vrlo često to mogu biti naselja. Zabeleženo je i da se prezimljujući imago hrani sokovima drveća, poput hrasta, uspevajući da zadrži vitalnost do povoljnih uslova. Blizina šuma i nekultivisanih, marginalnih područja gde rastu biljke koje mogu biti privremeni domaćini u nepogodnim, zimskim uslovima bi mogle biti vrlo važne za uspešno prezimljavanje populacije ove mušice. Jedinke su aktivne i tokom zimskih dana što svedoče ulovi na klopkama iz poslednje godine u periodu zimskih meseci (tabela 1). Jedinke pokušavaju da se ishrane sokom iz klopki ako im drugi izvori hrane nisu dostupni (iz obližnji ljudskih nastambi ili sok od povreda šumskog drveća).
Tabela 1. Ulov odraslih jedinki D.suzukii iz klopki sa hranidbenim atraktantom postavljenim u u zasad nektarine, lokalitet Vinča, 2020. godina.
Redni broj (nedelja praćenja) |
Datum skidanja klopke |
D.suzukii mužjaci |
D.suzukii ženke |
Ukupno |
1 |
17/06/2020 |
0 |
0 |
0 |
2 |
24/06/2020 |
0 |
0 |
0 |
3 |
01/07/2020 |
0 |
0 |
0 |
4 |
08/07/2020 |
0 |
0 |
0 |
5 |
14/07/2020 |
0 |
0 |
0 |
6 |
22/07/2020 |
0 |
0 |
0 |
7 |
29/07/2020 |
0 |
0 |
0 |
8 |
05/08/2020 |
0 |
0 |
0 |
9 |
12/08/2020 |
0 |
0 |
0 |
10 |
19/08/2020 |
0 |
0 |
0 |
11 |
26/08/2020 |
1 |
1 |
2 |
12 |
02/09/2020 |
4 |
5 |
9 |
13 |
09/09/2020 |
4 |
3 |
7 |
14 |
16.09.2020. |
4 |
7 |
11 |
15 |
23/09/2020 |
4 |
6 |
10 |
16 |
30/09/2020 |
4 |
12 |
16 |
17 |
07/10/2020 |
3 |
19 |
22 |
18 |
14/10/2020 |
12 |
11 |
23 |
19 |
21/10/2020 |
4 |
7 |
11 |
20 |
28/10/2020 |
4 |
3 |
7 |
21 |
04/11/2020 |
2 |
4 |
6 |
22 |
10/11/2020 |
3 |
1 |
4 |
23 |
18/11/2020 |
2 |
4 |
6 |
24 |
25/11/2020 |
0 |
1 |
1 |
Prezimljujuće jedinke, najčešće ženke, obično žive znatno duže (do 200 dana) nego imago u ostalim periodima godine. Ipak, za potpunije razumevanje ponašanja ove vrste tokom nepovoljnog zimskog perioda biće potrebno još istraživanja. Važno je razumeti da niske zimske temperature nikako same po sebi ne znače smanjenje prezimljujuće populacije gotovo na nulu, već samo odlažu prvu pojavu adulta i eventualnih šteta. Svakako je povoljnija situacija za proizvođače što malobrojnija i što kasnija pojava ove štetočine, idealno kada je voće već obrano, kao što je kod nas bio slučaj u 2019. i 2020. (tabela 2).
Tabela 2. Datumi i brojnosti prvog ulova odraslih jedinki D.suzukii na teritoriji rada RC Kragujevac, iz klopki sa hranidbenim atraktantom, u 2019. i 2020. godini.
GODINA |
DATUM PRAŽNJENJA KLOPKE |
BROJ ULOVLJENIH ODRASLIH JEDINKI D. suzukii |
2019 |
03.10. |
2 |
2020 |
26.08. |
2 | |
|
|
|
|
|
|