|
Portal Prognozno-izveštajne službe zaštite bilja > Region Kikinda > Prilozi > Setva suncokreta i stepski popac
|
5.4.2022
Na području delovanja RC Kikinda u toku je setva suncokreta. Suncokret u našim proizvodnim uslovima, pored kukuruza i pšenice, predstavlja najznačajniju ratarsku kulturu i zauzima značajan udeo u ukupnoj setvenoj strukturi. Proizvodnja suncokreta ugrožena je delovanjem specifičnih štetnih organizama, od kojih su mnogi trofički vezani za ovu kulturu, dok se među njima naročito ističu insekti. U početnim razvojnim fazama u najznačajnije štetočine suncokreta spadaju peščar (Opatrum sabulosum), kukuruzna pipa (Tanymecus dilaticollis) i stepski popac (Acheta deserta).
U proizvodnoj 2021. godini značajnu štetu u usevima suncokreta na više različitih lokaliteta (Kikinda, Banatska Topola) uzrokovali su popci, što se u pomenutoj godini može istaći kao najznačajnija specifičnost proizvodnje suncokreta na teritoriji RC Kikinda. Na pojedinim parcelama šteta je iznoslila i do 80%, te su proizvođači bili prinuđeni da presejavaju svoje useve suncokreta i time značajno ugroze profitabilnost proizvodnje.
Stepski popac se ubraja u važnije štetočine raznih ratarskih i povrtarskih kultura, naročito okopavina. Polifagna je vrsta koja pored suncokreta u većoj meri oštećuje duvan, šećernu repu, pasulj i soju. Najznačajnije štete nastaju u fazi kotiledona, kada larve i adulti pregrizaju stablo ili se hrane lisnom masom. Jedna jedinka stepskog popca na 20ºC dnevno pojede 90 mm² lista kotiledona tek izniklog suncokreta, na 23ºC već 142 mm², odnosno 183 mm² pri temperaturi od 26ºC. Popac tokom godine produkuje jednu generaciju godišnje i prezimljava u larvenom stadijumu pod većim grudvama zemlje ili komoricama koje napravi ispod zemljine površine. Prezimljujuće larve se pojavljuju krajem marta i početkom aprila meseca, dok se krajem aprila najčešće uočavaju prve odrasle jedinke. Povoljni uslovi za razmnožavanje ove vrste predstavljaju kišne godine, toplo vreme od maja do septembra i zime sa dosta snega. Tome doprinosi navodnjavanje useva, loša predsetvena priprema sa mnoštvom krupnih grudava na proizvodnoj parceli, kao i zakorovljenost parcele. Spontane korovske biljke imaju važnu ulogu u razvoju ove vrste. S proleća popac prelazi sa spontane flore na gajene biljke, dok se krajem vegetacije zapaža obrnuto kretanje, naročito posle skidanje letine i oranja.
Suzbijanje stepskog popca se vrši hemijskim i agrotehničkim merama. Najznačajnija agrotehnička mera za suzbijanje stepskog popca je plodored, jer monokultura suncokreta i češće vraćanje suncokreta na isto polje izuzetno pogoduju razvoju ove vrste, ali i drugih specifičnih štetočina suncokreta. Oranje je još jedna agrotehnička mera kojom se značajno smanjuje broj prezimljujućih larvi, kao i kvalitetna predsetvena priprema zemljišta. Utvrđivanje potrebe i termina za hemijsko suzbijanje popca vrši se na osnovu podataka o njihovoj brojnosti u vreme klijanja i nicanja suncokreta. Kao kritičan broj, već po nicanju suncokreta, treba smatrati prisustvo 0,5-1 jedinke po m², dok osetne štete na suncokretu nastaju ukoliko se registruje preko 1-2 jedinke po m², što je u isto vreme i signal za sprovođenje hemijskog tretmana.
S obzirom da pravilna rotacija useva na istoj parceli doprinosi smanjenju populacije stepskog popca, te da kvalitetna obrada zemljišta i suzbijanje korova dodatno smanjuju pritisak gore pomenute štetočine, poljoprivrednim proizvođačima se preporučuje sprovođenje elementarnih agrotehničkih mera u predstojećoj setvi kako bi se i štete od stepskog popca svele na minimum, a samim tim smanjila i upotreba insekticida.
RC Kikinda će i u narednom periodu nastaviti sa praćenjem useva suncokreta i po potrebi signalizirati momenat za sprovođenje hemijskih mera . |
|
|
|
|
|
|