Skip to main content

Region Kikinda

Go Search
Home
Terenski rezultati
  

Portal Prognozno-izveštajne službe zaštite bilja > Region Kikinda > Usevi ili zasadi
Prisustvo leskine grinje u zasadima leske
Na području delovanja RC Kikinda zasadi leske se u zavisnosti od zastupljenog sortimenta nalaze u fenofazi cvetanja do početak bubrenja i pucanja lisnih pupoljaka.
 
 
 
Vizuelnim pregledom zasada leske registrovano je prisustvo pupoljaka koji su napadnuti leskinom grinjom ili grinjom velikih pupoljaka leske (Phytoptus avellanae).
 
 
 
 
 
 
Pregledom pod binokularom unutar samih pupoljaka utvrđeno je prisustvo larvi pomenute štetočine.
 
Ova grinja pripada grupi najopasnijih štetočina leske. Razlikujemo dve forme ove grinje:
  1. galiformnu forma  - koja se hrani isključivo na generativnim organima, pupoljcima usled čega pupoljci postaju veći i deformisani
  2. slobodnoživuća forma - hrani se i vegetativnim i generativnim pupoljcima, resama i mladim grozdovima plodova i kod ove forme ne dolazi do deformacije i promene veličine pupoljaka

Napadnuti pupoljci su uvećani, deformisani i dobijaju crvenkastu boju pa se na stablu lako prepoznaju u odnosu na zdrave kao posledica aktivnosti grinja unutar pupoljka. 

U zavisnosti od intenziteta napada, napadnuti pupoljci se ne razvijaju ili je razvijenost slaba. Muške rese usled napada mogu biti oštećene i krute, dok se ženski pupoljci ne razvijaju u plodove.

Leskina grinja tokom godine razvija veći broj generacija, a prezimljava u zaraženim pupoljcima.

Mere zaštite u cilju suzbijanja leskine grinje mogu se podeliti na mehaničke i hemijske.

Mehaničke mere podrazumevaju uklanjanje inficiranih i nabubrelih pupoljaka tokom zime ili rano u proleće pre nego što se pupoljci otvore i grinje migriraju na nove pupoljke. Uklanjanje mehaničkim putem izvodljivo je na manjim površinama i pri manjem procentu zaraze.

RC Kikinda za sada ne preporučuje primenu hemijskih mera zaštite i na vreme će obavestiti poljoprivredne proizvođače o izvođenju tretmana na ovom portalu tek nakon migracije grinja na zdrave biljne delove.

Značaj sprovođenja mehaničkih mera u voćnim zasadima u jesenjem periodu
Na području delovanja RC Kikinda zasadi voćnih vrsta nalaze se u zavisnosti od voćne vrste i lokaliteta u različitim feofazama mirovanja; fenofaza početak obezbojavanja lišća do fenofaze 50% listova obezbojeno (BBCH 92-95).
 
 
velika slika                                velika slika
 
 
 
Tokom ovog perioda po opadanju 70% lisne mase u voćnjacima, veoma značajna mera zaštite je sprovođenje hemijskih tretmana bakarnim preparatima sa ciljem smanjenja infektivnog potencijala raznih prouzrokovavača gljivičnih i bakterioznih oboljenja.
 
Pored sprovođenje hemijskih mera zaštite značajnu ulogu imaju i mehaničke mere zaštite kako bi se očuvalo zdravstveno stanje zasada i u narednoj vegetaciji.
 
 
 
velika slika                              velika slika
 
 
 
Mehaničke mere u voćnim zasadima podrazumevaju sledeće radnje:
 
  1. Sakupljanje mumificiranih plodova i opalog lišća sa stabala - opalo lišće je najbolje sakupiti i zaorati
  2. U zasadima koštičavih voćnih vrsta u ovom periodu ne treba seći grane jer povrede nastale u ovom periodu predstavljaju opasnost za ulaz patogena
  3. Uklanjanje oštećene kore, struganje mahovine i lišajeva
  4. Uklanjanje i čišćenje stabala od gnezda sa gusenicama
  5. Odstranjivanje polomljenih, suvih grana i stabala (posebno onih koji su zaraženi bakterijama poput Erwinia amylovora; Pseudomonas syringae pv.syringae)  

Poljoprivrednim proizvođačima se preporučuje da ukoliko se u zasadima uoče simptomi bakterioza obavezno uklone zaražene delove iz voćnjaka uz sprovođenje sanitarnih mera koje podrazumevaju sledeće radnje:

  1. Rez na granama mora biti minimum 30 cm od zdravog tkiva
  2. Rane na stablima treba dezinfikovati preparatima na bazi bakra
  3. Oštećene biljne delove ne treba bacati na zemlju nego ih treba ukloniti iz voćnjaka i spaliti
  4. Prilikom rezidbe treba vršiti dezinfekciju alata, obuće kao i odela radnika upotrebom 10% rastvora natrijum hipohlorita ili 70% etil alkohola
Mere kontrole zlatastog žutila vinove loze u vinogradima
Na području delovanja RC Kikinda zasadi vinove loze u zavisnosti od lokaliteta i zastupljenog sortimenta nalaze se u fenofazi razvoja bobica; početak dodirivanja bobica do fenofaze zatvaranja grozda (BBCH 77-79).
 
Na našem terenu vizuelnim pregledom vinograda registruju se simptomi koji upućuju na zlatasto žutilo vinove loze, oboljenje na vinovoj lozi koju prouzrokoje fitoplazma Flavescence doree.
 
 
velika slika                                 velika slika
 
 
Fitoplazmu sa zaraženih čokota  na zdrave čokote prenosi cikada Scaphoideus titanus koja je registrovana na našem terenu.
 
 
Cikada prezimi u stadijumu jajeta u kori čokota i ima jednu generaciju godišnje.
 
Karakteristični simptomi na listovima vinove loze su promena njihove boje, kod crvenih sorata listovi dobijaju tamno crvenu boju, dok bele sorte vinove loze dobijaju zlatnožutu boju pa je tako i nastao naziv zlatasto žutilo vinove loze.
Pored promene boje na listovima dolazi do nekroze nerva i savijanja ivice lista na dole.
 
Najznačajnije mere kontrole zlatastog žutila su:
  • Postavljanje klopki za ulov odraslih jedinki i vizuelno praćenje pojave larvi i odraslih jedinki cikade Scaphoideus titanus tokom vegetacije i njihovo suzbijanje; 
  • Krčenje napuštenih vinograda;
  • Korišćenje zdravog sadnog materijala pri podizanju novih vinograda;
  • Uništavanje zaraženih čokota sa simptomima zlatastog žutila vinove loze;
  • Uništavanje biljaka u blizini vinograda na kojima se cikada zadržava tokom vegetacije (divlja loza, vrba, kiselo drvo).
Cikada Scaphoideus titanus u zasadima vinove loze
Na području delovanja RC Kikinda zasadi vinove loze se u zavisnosti od zastupljenog sortimenta i lokaliteta nalaze u fenofazi formiranja ploda; mladi plodovi počinju da rastu bobice veličine zrna pšenice do faze bobice veličine graška (BBCH 71-75).
 
 
Pregledom zasada vinove loze sa naličja listova registrovano je prisustvo larvi cikade Scaphoideus titanus II larvenog stupnja čije prisustvo je dominantno, ali se prilikom pregleda registruje i prisustvo larvi III larvenog stupnja u niskom intenzitetu.
 
Cikada tokom svog razvića prolazi kroz pet larvenih stupnjeva, pri čemu larve od III larvenog stupnja postaju infektivne i sposobne da prenesu fitoplazmu sa zaraženog čokota na zdrave čokote.
 
   
velika slika                         velika slika
 
larva cikade Scaphoideus titanus (III larveni stupanj)
Intenzivnija pojava larvi III larvenog stupnja na našem području očekuje se tokom sledeće nedelje o čemu će RC Kikinda obavestiti proizvođače i na vreme signalizirati momenat za izvođenje mere zaštite i primenu insekticida.
Prisustvo virusa mozaika jabuke u zasadu leske
Na području delovanja RC Kikinda zasadi leske se nalaze u fazama razvoja ploda.
 
Vizuelnim pregledom zasada leske registrovani su simptomi virusa mozaika jabuke u zasadu leske (Apple mosaic virus-APV).
 
 
Virus mozaika jabuke jedan je od najrasprostranjenijih virusa jabuke koji napada i druge biljne vrste kao što su: dunja, šljiva, višnja, breskva, lešnik, malina, divlji i pitomi badem.
 
Virus je dobio ime po simptomima koji su se prvi put pojavili na jabuci. Virus ovog tipa lako je uočiti na listovima jabuke, a takođe se ispoljavaju i na sadnicama leske. Simptomi na listovima se manifestuju u obliku fleka koje su nepravilnog oblika, žute boje. Hlorotične površine žute boje javljaju se u vidu traka ili pega duž lisnih nerava.U zavisnosti od spoljašnjih uslova, osetljivosti sortimenta i intenzitet zaraze može da varira. U slučaju prisustva pomenutog virusa u zasadu leske smanjuje se produktivnost i rodnost zasada. Jako zaraženo lišće opada pre vremena. Na plodovima većine sorata nema promena, međutim prinos kod osetljivih sorti može biti smanjen.
 
Mere suzbijanja podrazumevaju proizvodnju i korišćenje zdravog sadnog materijala, obaveznu dezinfekciju alata za rezidbu kao i uklanjanje zaraženih stabala iz zasada pogotovo u rasadnicima i mlađim zasadima.
Cikada Scaphoideus titanus u zasadima vinove loze
Na području rada RC Kikinda zasadi vinove loze se u zavisnosti od zastupljenog sortimenta i lokaliteta nalaze u različitim fenofazama cvetanja: cvetne kapice odvojene od drški do faze puno cvetanje 50% kapica opalo (BBCH 60-65).
 
 
 
Pregledom zasada vinograda sa naličja listova registrovano je prisustvo larvi cikade Scaphoideus titanus koje su uglavnom prisutne na donjim listovima.
U vinogradima trenutno dominiraju larve I larvenog stupnja, ali su registrovane i larve II stupnja.
 
 
 
RC Kikinda za sada još ne preporučuje sprovođenje hemijskih mera zaštite obzirom da su u vinogradima registrovane samo larve I i II larvenog stupnja.
 
U narednom periodu nastavlja  se monitoring cikada u vinogradima u cilju određivanja pravovremenog momenta za izvođenje tretmana.
 
Takođe, prilikom pregleda zasada registrovano je i prisustvo imaga repičinog sjajnika (Melighetes aeneus) na cvetovima vinove loze koji se hrane polenom što može dovesti do pojave rehuljavih grozdova usled smanjenog broja bobica.
 
 
 
Hemijske mere zaštite se ne preporučuju obzirom da se vinova loza  nalazi u fazi cvetanja kada je primena insekticida zabranjena, ali se preporučuje postavljanje žutih lepljivih ploča ili žutih posuda sa vodom i deterđžentom u vinograde radi privlačenje imaga sjajnika.
 
Lisne vaši u zasadima voća
Na području delovanja RC Kikinda zasadi koštičavih i jabučastih voćnih vrsta se nalaze u različitim fenofazama razvoja i početak sazrevanja plodova.
 
Povoljni vremenski uslovi u proteklom periodu pogodovali su pojavi i razvoju lisnih vaši u gotovo svim značajnijim voćarskim kulturama na našem terenu. Prisustvo lisnih vaši tokom vizuelnih pregleda registrovano je u zasadima jabuka, šljiva, kajsija, trešanja i drugih biljnih vrsta.
 
U zasadima jabuka dominantno je prisustvo brašnjave jabukine vaši (Dysaphis plantaginea) koja formira kolonije na naličju lista i vrhovima izbojaka. Lišće se kovrđža oko glavnog nerva, suši se i opada, dok plodovi postaju kržljavi i kasnije otpadaju. Štetočina luči obilnu mednu rosu koju naseljavaju gljivice čađavice. Ima više generacija tokom godine, a primarni domaćin je jabuka.
 
jabukina brašnjava vaš
 
 
 
Tokom vizuelnih pregleda zasada šljiva utvrđeno je prisustvo šljivine brašnjave vaši (Hyaloptearus pruni) na listovima i vrhovima mladara šljive. Štetočina naseljava naličje listova u vidu kolonija sa velikim brojem jedinki. Vaši prezimljavaju u obliku jaja u pazuhu pupoljaka. Razvijaju više generacija tokom godine, a kasnije kao krilate jedinke migriraju na sekundarne domaćine gde mogu opet da daju po nekoliko generacija. Štete koje prave je prevremeno opadanje lišća, a ne izazivaju kovrđžanje listova kao druge vrste lisnih vaši.
 
šljivina brašnjava vaš
 
 
Crna trešnjina vaš (Myzus cerasi) ima više generacija tokom godine, a prezimi u obliku jajeta u pukotinama kore ili oko pupoljaka na mladim grančicama. Napadnuto lišće se uvija ka naličju dok letorasti zaostaju u porastu. Ekonomski je vrlo značajna i najštetnija u mladim zasadima trešanja kada pri jačem napadu umanjuje kvalitet i prinos.
 
crna trešnjina vaš
 
 
lisne vaši na listovima kajsije
 
 
RC Kikinda nastavlja sa praćenjem štetnih organizama u zasadima voća.
Početak piljenja larvi cikade Scaphoideus titanus
U našem regionu zasadi vinove loze nalaze se u fenofazama cvast je jasno vidljiva do fenofaze cvast nabubrela; cvetovi zatvoreni zajedno spojeni  (BBCH 53-55).
 
 
Vizuelnim pregledom zasada, na naličju listova registrovano je prisustvo tek ispiljenih larvi cikade Scaphoideus titanus.
U toku je početak piljenja larvi ove štetočine.
 
 
Ova cikada je vektor fitoplazme FLAVESCENCE DOREE (FD)  koja prouzrokuje veoma destruktivno oboljenje na vinovoj lozi poznato pod nazivom zlatasto žutilo vinove loze.
 
Larve prolaze kroz pet larvenih stupnjeva razvoja i tek je treći larveni stupanj sposoban da prenese fitoplazmu sa zaraženog na zdrav čokot.
 
Za sada se hemijske mere zaštite ne preporučuju s obzirom da se nalazimo na početku piljenja larvi pomenute štetočine.
 
RC Kikinda nastavlja sa praćenjem cikade u vinogradima i signaliziraće pravo vreme za tretman.
Prisustvo leskine grinje u zasadima leske
Na području delovanja RC Kikinda zasadi leske se nalaze u fenofazi cvetanja do fenofaze početak bubrenja i pucanja lisnih pupoljaka.
 
 
 
velika slika                                     velika slika
 
 
Pregledom zasada leske na lokalitetu Kikinda registrovani su simptoma napada leskine grinje (Phytoptus avellanae).
 
 
velika slika                      velika slika                      
 
 
 
velika slika                                velika slika
 
 
Leskina grinja se razvija u pupoljcima leske gde formira svoje kolonije, hrani se i razvija unutar pupoljaka. Simptomi napada pomenute štetočine uočavaju se upravo na pupoljcima koji su nabubreli, deformisani, krupniji u odnosu na zdrave pupoljke što je i posledica aktivnosti grinja unutar pupoljka. Pregledom inficiranih pupoljaka u laboratorijskim uslovima unutar samih pupoljaka registrovano je prisustvo larvi pomenute štetočine.
 
Inficirani pupoljci se ne razvijaju dalje, ne formiraju listove što svakako utiče na dalji razvoj biljaka leske. Leskina grinja tokom godine razvija veći broj generacija.
 
Mere zaštite u cilju suzbijanja leskine grinje mogu biti mehaničke i hemijske mere.
 
Mehaničke mere podrazumevaju uklanjanje inficiranih, nabubrelih pupoljaka u toku zime i rano u proleće pre nego što se pupoljci otvore i grinje migriraju na nove pupoljke. Međutim, mehaničke mere se teško sprovode u većim zasadima leske, tako da je uklanjanje mehaničkim putem izvodljivo na manjim površinama i pri manjem procentu zaraze usled napada leskine grinje.
 
RC Kikinda za sada ne preporučuje primenu hemijskih mera zaštite i na vreme će obavestiti poljoprivredne proizvođače o izvođenju tretmana na ovom portalu tek nakom migracije grinja na zdrave biljne delove.
Mere kontrole zlatastog žutila vinove loze
Na području delovanja RC Kikinda zasadi vinove loze u zavisnosti od zastupljenog sortimenta i lokaliteta nalaze se u fenofazi početak sazrevanja; bobice početak šarka do fenofaze bobice zrele za berbu (BBCH 81-89).
 
Vizuelnim pregledima vinograda na našem terenu registruju se simptomi zlatastog žutila vinove loze, veoma destuktivnog oboljenja na vinovoj lozi koju prouzrokuje fitoplazma Flavescence doree.
Simptomi u vinogradima su u ovom delu godine najizraženiji.
 
 
 
Karakteristični simptomi na listovima vinove loze su promena njihove boje, kod crvenih sorata listovi dobijaju tamno crvenu boju, dok bele sorte vinove loze dobijaju zlatnožutu boju pa je tako i nastao naziv zlatasto žutilo vinove loze. Pored promene boje na listovima dolazi do nekroze nerva i savijanja ivice lista na dole.
 
Fitoplazmu Flavescence doree sa zaraženih čokota prenosi cikada Scaphoideus titanus koja je registrovana na našem terenu. Cikada ima jednu generaciju godišnje, a prezimi u stadijumu jajeta u kori čokota ili u dvogodišnjim lastarima. U toku svog razvoja, prolazi kroz pet larvenih stupnjeva razvoja. Larve od trećeg razvojnog supnja i odrasle jedinke su sposobene da prenesu fitoplazmu.
 
Više o simptomima zlatastog žutila na vinovoj lozi može se pogledati na sledećem linku ( LINK ).
 
Razvojni stupnjevi cikade Scaphoideus titanus ( od L1-L5)
 
 
 
 
 
 
 
Sada je pravo vreme za da se u vinogradima uoče simptomi na zaraženim čokotima vinove loze i da se takvi čokoti uklone iz zasada.
 
Na području delovanja RC Kikinda zasadi vinove loze zastupljeni su na manjim površinama, na nekoliko lokaliteta i veliki broj poljoprivrednih proizvođača bavi se proizvodnjom grožđa i u okviru bašta i okućnica. Pomenuta štetočina je registrovana na našem terenu, a vinogradi u kojima se mere zaštite ne sprovode adekvatno, kao i napušeni zasadi predstavljaju mesta gde se cikade neometano razvijaju i upravo sa zaraženih čokota prenose fitoplazmu na zdrave čokote.
 
Najznačajnije mere kontrole zlatastog žutila su:
  • Postavljanje klopki za ulov odraslih jedinki i vizuelno praćenje pojave larvi i odraslih jedinki cikade Scaphoideus titanus tokom vegetacije (praćenje obaveštenja na portalu Prognozno izveštajne službe);
  • Krčenje napuštenih vinograda;
  • Korišćenje zdravog sadnog materijala pri podizanju novih vinograda;
  • Uništavanje zaraženih čokota sa simptomima zlatastog žutila vinove loze;
  • Uništavanje biljaka u blizini vinograda na kojima se cikada zadržava tokom vegetacije (divlja loza, vrba, kiselo drvo).
1 - 10 Next