27.3.2015
Vizuelnim pregledom ozime pšenice uočili smo sledeće:( zbog veoma različitih rokova setve i različite osetljivosti sortimenta na biljne bolesti pregledi obavljeni pored pozicija monitoringa i na drugim lokacijama)
-ozime pšenice sa rokovima setve obavljenim do 15.oktobra polako ulaze u fenološku fazu po BBCH skali 31,odnosno pojava prvog kolenca 1cm iznad čvora bokorenja(Slika 1.sorta Graindor ,lok.Mihajlovo).Zavisno od primenjene agrotehnike(gustina,dubina setve)na biljkma dolazi do fiziološkog odbacivanja donjih listova (po jedan list sa primarnog i sekundarnih stabala) na kojima je prisutna infekcija različitog intenziteta (uglavnom simptomi sive pegavosti(Slika 2) ili su bez simptoma ali sa intenzivnim žutilom.Takođe na pšenicama uočavamo žute vrhove gornjih listova na kojima nema simptoma i koji su posledica mrazeva i niskih temperatuta iz perioda decembar-januar.
-pšenice sa rokovima setve krajem oktobra su u fazi bokorenja ali sa intenzivnim porastom lisne mase.Na njima još nije prisutno fiziološko odbacivanje donjih listova,takođe izraženo veoma dobro bokorenje.Na ovim pšenicama nema biljka sa žutim vrhovima(na pojedinim sortama prisutan antocijan –reakcija na stresne uslove)
-pšenice iz kasnijih rokova setve (prva dekada novembra )manje izraženo bokorenje i sporiji rast lisne mase bez ikakvih fizioloških promena na listovima (tokom niskih temperatura bile su zaštićene snegom)Na nekim parcelama još uvek nije došlo do potpunog sklapanja redova.
Simptomi sive pegavosti prouzrokovač Septoria tritici dominantno prisutni (odnosi se na sve pregledane lokacije i sorte ) samo u različitom intenzitetu posmatrano na broj biljka sa simptomima,na broj zaraženih listova po biljci kao i procenat zaražene povšine lista. Značajnije ispoljavanje simptoma posle perioda inkubacije.
Najveći intenzitet bolesti je na ranijim rokovima setve gde dolazi do vertikalnog širenja infekcije te je prisustvo pega uočeno na pojedinačnim biljkama i na četiri lista po biljci.Najizraženji simptomi (posle donjih listova koji iako su suvi služe kao izvor inokuluma) prisutni na listu sa ili iznad formiranog prvog kolenca.Na ostalim listovima infekcija je u vidu pojedinačnih pega (listovi primarnog i sekundarnih stabala)
Simptomi pepelnice prouzrokovač Erysiphe graminis uočeni u vrlo niskom intenzitetu,na donjim listovima dok infekciju rđom (prouzrokovači iz roda Puccinia spp).beležimo samo na jednom lokalitetu u veoma niskom procentu.
Pregledom pšenice na lok.Novo Miloševo uočen imago žitne pijavice(Lema melanopus)
Povoljni uslovi za razvoj infekcije Septoria tritici u periodu od 22.02. do 14.03.posebno u periodu od 22.02.do 03.03.Intezivniju pojavu simptoma možemo očekivati u prvoj dekadi aprila.
Tabelarni prikaz infekcije na pozicijama monitoringa
Lokalitet |
Sorta |
Fenološka faza |
Septoria tritici |
|
|
|
Procenat napadnutih biljaka |
Procenat zaraženih listova |
Zaražena površina lista |
Mihajlovo |
Graindor |
BBCH skala 31 |
38 |
6,42 |
25,74 |
Torak |
NS40S |
BBCH skala 23 |
52 |
7,46 |
21,53 |
Torak |
Apache |
BBCH skala
24 |
16 |
2 |
24,47 |
Lukićevo |
NS40S |
BBCH skala
30 |
64 |
15,66 |
26,66 |
Lokalitet |
Sorta |
Fenološka faza |
Puccinia spp |
|
|
|
Procenat napadnutih biljaka |
Procenat zaraženih listova |
Zaražena površina lista |
Mihajlovo |
Graindor |
BBCH skala 31 |
0 |
0 |
0 |
Torak |
NS40S |
BBCH skala 23 |
0 |
0 |
0 |
Torak |
Apache |
BBCH skala
24 |
0 |
0 |
0 |
Lukićevo |
NS40S |
BBCH skala
30 |
7 |
0,34 |
1,57 |
Lokalitet |
Sorta |
Fenološka faza |
Erysiphe graminis |
|
|
|
Procenat napadnutih biljaka |
Procenat zaraženih listova |
Zaražena površina lista |
Mihajlovo |
Graindor |
BBCH skala 31 |
6 |
0,53 |
4 |
Torak |
NS40S |
BBCH skala 23 |
0 |
0 |
0 |
Torak |
Apache |
BBCH skala
24 |
0 |
0 |
0 |
Lukićevo |
NS40S |
BBCH skala
30 |
10 |
0,64 |
3,1 |
Tabelarni prikaz meteoroloških uslova
|
Lok.Lukićevo |
Lok.Torak |
Lok.Hetin |
22.02.- 03.03. |
|
|
|
Dužina vlaženja lista |
43,6 sati |
44,4sati |
43,75 sati |
Padavine |
34,2 mm/m2 |
37,8 mm/m2 |
33 mm/m2 |
Broj kišnih dana |
4 |
5 |
5 |
Srednja dnevna temperatura |
6,720 C |
7,240 C |
7,660 C |
Relativna vlažnost vazduha |
94,16% |
95,24 % |
89,33% |
04.03.-14.03. |
|
|
|
Dužina vlaženja lista |
7,33 sati |
31,91 sati |
36,66sati |
Padavine |
16,4 mm/m2 |
8,2mm/m2 |
7,6 mm/m2 |
Broj kišnih dana |
6 |
5 |
5 |
Srednja dnevna temperatura |
4,130 C |
4,300 C |
4,51 0 C |
Relativna vlažnost vazduha |
91,61% |
92,59% |
84,10 % |
15.03.-25.03 |
|
|
|
Dužina vlaženja lista |
0,5 sati |
7sati |
7,58 sati |
Padavine |
0,2 mm/m2 |
0,4mm/m2 |
0,4 mm/m2 |
Broj kišnih dana |
- |
1 |
1 |
Srednja dnevna temperatura |
6,780 C |
7,26 0 C |
7,28 0 C |
Relativna vlažnost vazduha |
72,65% |
74,37% |
64,50% |
Slika 1:pojava I kolenca(lok.Mihajlovo,sorta Graindor)
velika slika
Slika 2:donji listovi ozime pšenice(lok.Lukićevo,sorta NS 40 S)
velika slika |
|
|
|
|
|
|