Regionalni centri u okviru Sistema PIS-a sproveli su monitoring useva kod kojih je žetva u toku ili se ona očekuje (soja, kukuruz, šećerna repa, povrće), novoposejanih useva (uljana repica, lucerka, ječam), parcela na kojima se planira setva strnih žita, zasada, kao i neobrađenih površina (utrine, ledine, nasipi) u cilju utvrđivanja brojnosti poljskih glodara.
|
Prema rezultatima monitoringa regionalnih centara, najveća brojnost u III, IV i V kategoriji se registruje na lucerištima (starim i mladim), parcelama sa samoniklom uljanom repicom, strništima, povrću, šećernoj repi, kukuruzu, ledinama, utrinama, nasipima i drugim ruderalnim staništima.
Na novoposejanim usevima uljane repice i ječma, brojnosti se kreću od I do III kategorije.
Najkritičnija situacija je u regionima Rume, Subotice, Beograda i Mladenovca gde su utvrđene brojnosti glodara do V kategorije i u regionima Bačke Topole i Sente gde se brojnosti kreću do IV kategorije.
U regionima Sremske Mitrovice, Vrbasa, Sombora, Kikinde, Užica, Požarevca i Niša su utvrđene brojnosti do III kategorije.
U regionima Jagodine, Kragujevca, Pirota, Šapca i Zaječara su utvrđene brojnosti do II kategorije.
Brojnosti za ostale regione se mogu pogledati na linku najnoviji prilozi iz regiona. |
Kategorije za utvrđivanje brojnosti poljskih glodara:
|
Kategorija |
Opis brojnosti |
Broj rupa po hektaru |
|
Poljska voluharica |
Poljski miš |
|
I |
vrlo niska |
do 10 |
do 10 |
|
II |
niska |
10-500 |
10-50 |
|
III |
srednja |
500-5000 |
50-500 |
|
IV |
visoka |
5000-20000 |
500-2000 |
|
V |
vrlo visoka |
20000-50000 |
2000-10000 |
Sa žarišta (površina sa utvrđenim brojnostima iznad II kategorije) glodari migriraju na novoposejane useve uljane repice, ozime pšenice i ječma, gde se prvo hrane posejanim i klijalim semenom, a kasnije nakon nicanja useva nastavljaju svoju aktivnost oštećujući nadzemne i podzemne delove izniklih biljaka. Značajne štete u jesenjem delu sezone mogu nastati i u voćnjacima, naročito mladim zasadima i rasadnicima, gde oštećenja od glodara dovode do slabljenja i sušenja stabala.
Imajući u vidu uslove u kojima se odvija prozvodnja, toplo vreme vreme sa deficitom padavina, uz obilje hrane koja se nalazi na navedenim usevima/zasadima, može se očekivati brzi porast populacije poljskih glodara i opasnost od njihovog prenamnoženja.
Poljoprivrednim proizvođačima se preporučuje obilazak i pregled useva radi utvrđivanja praga štetnosti, na osnovu kog će se vršiti primena rodenticida.
Prag štetnosti za poljskog miša iznosi 10-50 aktivnih rupa/ha, a za poljsku voluharicu je 10-500 aktivnih rupa/ha.
U ovom momentu, mere zaštite se (po utvrđivanju brojnosti glodara u II i većoj kategoriji) preporučuju u lucerištima, novoposejanim usevima uljane repice, parcelama gde se planira setva pšenice i ječma, kao i u voćnim zasadima, primenom mamaka na bazi cink-fosfida u aktivne rupe:
|
Preparat |
Aktivna materija |
Doza |
|
Agrocinkan |
cink-fosfid |
5-10 g po aktivnoj rupi |
|
Cinkosan |
Nakon primene rodenticida u aktivne rupe, iste treba zatrpati kako ne bi došlo do trovanja divljači i ptica.
Suzbijanje poljskih glodara treba da se sprovodi sveobuhvatno, blagovremeno i organizovano, ne čekajući da dođe do njihovog prenamnoženja.