22.9.2020
Na području delovanja RC Kruševac, vizuelnim pregledom zasada kruške na pojedinačnim stablima registrovani su zapredeni listovi na vrhovima grana od larvi druge generacije dudovca (Hyphantria cunea).
Dudovac je polifagna štetočina i hrani se sa preko 120 biljnih vrsta, a najveće štete pričinjava na dudu, orahu, kajsiji, šljivi, trešnji, krušci.
Štete nastaju od gusenica koje se hrane listovima. Mlade gusenice žive zajedno u guseničnim gnezdama i u njima se ishranjuju lisnom površinom. Starije gusenice migriraju iz gnezda, žive samostalno i hrane se celim listom. Prilikom jačeg napada može doći do golobrsta.
Proizvođačima se preporučuje pregled zasada na prisustvo guseničnih gnezda dudovca. U zasadima u kojima se uoči prisustvo pojedinačnih gnezda, kao i na manjim površinama i okućnicama preporučuje se njihovo mehaničko uklanjanje i uništavanje.
Ukoliko se registruju veće brojnosti guseničnih gnezda (prag štetnosti je 2-5 gusenična gnezda po stablu) preporučuje se spovođenje hemijskih mera zaštite nekim od registrovanih insekticida. 21.9.2020
Na području delovanja RC Kruševac, vizuelnim pregledom useva paprike i paradajza, registruje se prisustvo zelene ili povrtne stenice (Nezara viridula) na do 15% biljaka.
Zelena stenica se u poslednjih nekoliko godina redovno registruje u usevima paprike, paradajza, krompira, boranije, soje, kukuruza i u zasadima voća i vinove loze. Za sada je njeno prisustvo uglavnom vezano za bašte, okućnice i zasade koji nisu u intenzivnoj proizvodnji, međutim ova vrsta ima visok potencijal da postane ekonomski značajna štetočina velikog broja gajenih biljaka kod nas.
Ova stenica je polifagna štetočina, a štete pričinjavaju larve i odrasle jedinke sisanjem biljnih sokova.
Najveće štete registrovane su u usevima paprike i paradajza. Na mestima ishrane odraslih jedinki i larvi pokožica ploda gubi boju, a dolazi i do promene ukusa ploda koji postaje gorak. Pojava ove štetočine je najintenzivnija u vreme sazrevanja i berbe plodova, pa su hemijske mere kontrole praktično neprimenljive, jer se ne može ispoštovati karenca primenjenih preparata.
U našoj zemlji nema registrovanih insekticida za suzbijanje ove štetočine ali su u praksi najbolju efikasnost ispoljili insekticidi na bazi bifentrina i deltametrina. Prilikom sprovođenja hemijskih mera zaštite treba voditi računa o karenci primenjenog preparata.
Na manjim proizvodnim površinama u cilju smanjenja brojnosti, a samim tim i šteta, moguće je ručno sakupljanje odraslih jedinki i larvi. 31.8.2020
Na području delovanja RC Kruševac, plodovi paprike su u različitim fazama sazrevanja.
Na pojedinim parcelama, na kojima se ne poštuje plodored, na zrelim plodovima uočeni su simptomi antraknoze (Colletotrichum capsici) na plodovima, na do 10% biljaka. Antraknozom mogu biti inficirani svi nadzemni delovi biljke paprike, a ekonomski najznačajnije su štete na plodovima. Prouzrokovač antraknoze paprike ispoljava simptome na zrelim, a ređe i na zelenim plodovima paprike. Na plodu se zaraza prepoznaje u vidu udubljenih pega, na kojima se, u uslovima povećane vlažnosti, pojavljuju spore patogena. Na tom mestu se javljaju i sekundarni patogeni, koji ubrzavaju propadanje plodova. Plodovi se deformišu i gube tržišnu vrednost. U toku vegetacije ova bolest se prenosi vodom za zalivanje, insektima, kišnim kapima.
U cilju suzbijanja antraknoze najznačajnije mere kontrole su: poštovanje plodoreda (najmanje trogodišnji plodored), setva zdravog semena, korišćenje zdravog rasada, uklanjanje biljnih ostataka, dezinfekcija zemljišta, regulisanje temperature i vlažnosti. 24.8.2020
Na području delovanja RC Kruševac, vizuelnim pregledom mladih zasada šljiva registrovano je prisustvo tripsa (Thysanoptera).
Simptomi oštećenja se manifestuju na vrhovima mladara. Vrh se grana u grančice koje su zakržljale, listovi su deformisani i ispijeni (promena boje lista). Takva stabla vidno zaostaju u porastu. Ovakav napad tripsa na mladim stablima šljiva, registruje se redovno u poslednjih nekoliko godina na području rada RC Kruševac.
Preporuka proizvođačima je da pregledaju zasade na prisustvo tripsa (metod otresanja grančica na belu podlogu). Ukoliko se registruje prisustvo ove štetočine preporučuje se primena preparata:
Laser 240 SC (a.m. spinosad) 0,4 l/ha ili
Dicarzol 50 SP (a.m. formetanat-hidrohlorid) 1 kg/ha.
Nikako ne treba sprovoditi hemijske mere zaštite u zasadima gde je berba u toku ili se očekuje u skorijem periodu! 15.7.2020
Na području delovanja RC Kruševac, opština Trstenik, kupina se u zavisnosti od sorte nalazi u fenofazi BBCH 81-85, početak sazrevanja-sazrevanje napredovalo. Berba je u toku samo kod sorte Loch ness.
Vizuelnim pregledom zasada kupine registrovana su oštećenja na kori mladara kupine u vidu zareza od cikade Cicadetta montana complex, usled čega dolazi do lomljenja rodnih grančica. Vizuelnim pregledima zasada kupine takođe registrovano je i prisustvo odraslih jedinki cikade kao i košuljica. U zarezima se nalazi veliki broj položenih jaja koja su bele ili providne boje (sveže položena). Ovo je sporadična pojava u zasadima kupine u Rasinskom okrugu.
Proizvođačima kupina se preporučuje obilazak zasada i pregled na prisustvo cikada i oštećenja na rodnim granama. Ukoliko se registruju zarezi sa jajima na grančicama, preporučuje se njihovo mehaničko uklanjanje i uništavanje. Hemijske mere borbe se ne preporučuju.
30.6.2020
Na području delovanja RC Kruševac usevi kukuruza se, u zavisnosti od roka setve, nalaze u fazi 9 i više listova razvijeno (BBCH 19).
Vizuelnim pregledom useva, lokalitet Veliki Šiljegovac, registrovano je prisustvo krilatih i beskrilnih formi lisnih vaši (Aphididae) u indeksu napada 6,5.
Uslovi u proizvodnji u proteklom periodu bili su veoma povoljni za razvoj i razmnožavanje ovih štetočina. Vaši imaju veliki broj generacija godišnje. Obrazuju kolonije koje ishranom isisavaju sokove što dovodi do deformacije biljnog tkiva i do smanjenja prinosa. Dvadesetak vrsta lisnih vaši su poznate kao vektori različitih virusa, čime pričinjavaju značajnije štete. Jedan od njih je i virus mozaične kržljavosti kukuruza (Maize dwarf mosaic virus, MDMV). Ovaj virus utiče na smanjenje prinosa, kvalitet zrna i kvalitet lista kod silažnog kukuruza.
Na području delovanja RC Kruševac, lokalitet Milutovac, zasadi kupine se nalaze u fazi seme je jasno vidljivo na plodnici do početak sazrevanja ploda, većina plodova bele boje (BBCH 73-81).
Vizuelnim pregledom zasada registrovano je prisustvo košuljica kao i imaga cikade (Cicadetta montana complex) u indeksu napada 1. Pregledom za sada nije utvđeno prisusvo oštećenja na rodnim mladarima.
Ova cikada pravi oštećenja u vidu zareza na kori mladara, u koja ženka polaže jaja izduženog oblika.U početku su ta jaja bele boje,a kasnije su žuta do narandžasta. Oštećene rodne grančice koje su pune roda, podložne su lomljenju i dolazi do njihovog sušenja (ovde pogledati oštećenja od polaganja jaja).
Proizvođačima se preporučuje pregled zasada kupine. Ukoliko se uoče odrasle jedinke ove cikade, kao i oštećenja od polaganja jaja, preporuka je njihovo mehaničko uklanjanje i uništavanje.
RC Kruševac nastavlja sa praćenjem ove cikade. 9.6.2020
U zasadima šljiva sa sortom Čačanska lepotica na teritoriji opštine Kruševac, registrovani su prvi simptomi plamenjače šljive (Polystigma rubrum).
Simptomi su prisutni u zasadima koji se nalaze u kotlinama, gde su visoke vrednosti vlažnosti vazduha. Pored Požegače i sorta Čačanska lepotica je osetljiva na ovog patogena. Stalno vlaženje lišća i povoljne temperature u proteklom periodu pogodovali su razvoju ovog oboljenja.
Simptomi su jasno vidljivi na listovima u obliku kružnih ili eliptičnih pega svetlo žute boje koja kasnije prelazi u narandžasto-crvenu, te se ovo oboljenje još naziva i crvena pegavost šljive. Pege mogu vremenom da se spajaju te dolazi do defolijacije lista, biljka slabi i plodovi otpadaju.
Mere zaštite od ovog patogena se sprovode primenom kontaktnih fungicida pred najavljene padavine (aktivne materije mankozeb, kaptan i dr.).
U vinogradima u opštini Kruševac, vizuelnim pregledom vinove loze registrovano je prisustvo simptoma oštećenja listova od cigaraša (Byctiscus betulae). Intenzitet napada je veoma nizak i radi se o pojedinačnim čokotima u zasadima.
Prisustvo štetočine se uočava po tipičnom uvijanju lišća u oblik cigare. Unutar uvijenog lista ženka polaže jaja. U jednu cigaru ženka položi nekoliko jaja. Ispiljene larve se tu hrane i razvijaju. Uvijeno lišće je najpre zelene, a kasnije smeđe boje. Štete se ogledaju u uništavanju lisne mase tokom ishrane i uvijanja lišća za polaganje jaja. Trenutno se registruje prisustvo imaga i jaja koja su položena u uvijenim listovima.
S obzirom na nizak intenzitet napada, preporuka je mahaničko uklanjanje uvijenih listova (cigara) zajedno sa jajima, koji vise na lastarima vinove loze, čime se smanjuje brojnost ove štetočine u sledećoj godini. 1.6.2020
Na području delovanja RC Kruševac zasadi vinove loze se nalaze u početnim fazama cvetanja.
Vizuelnim pregledom zasada vinove loze, na naličju lista, registrovano je prisustvo tek ispiljenih larvi cikade Scaphoideus titanus. U toku je početak piljenja larvi ove štetočine.
Ova cikada je vektor fitoplazme Flavescence doree koja izaziva oboljenje na vinovoj lozi - Zlatasto žutilo vinove loze.
S obzirom da se nalazimo na samom početku piljenja larvi ove štetočine, a da su tek treći larveni stupnjevi sposobni da prenesu fitoplazmu, za sada se ne preporučuju hemijske mere zaštite.
RC Kruševac nastavlja i u narednom periodu da prati prisustvo cikade Scaphoideus titanus u zasadima vinove loze i signaliziraće pravo vreme za tretman.
|
|
|
|
|